Uitstekend rendement, maar dekkingsgraad onderuit

Mathijs van Gool

Mathijs van Gool – Tot en met eind augustus bedroeg het rendement van de beleggingen dit jaar 19,4%. Dat is extreem hoog. Het vermogen van het fonds is inmiddels gestegen tot circa euro 530 miljoen. Maar helaas is dat hoge rendement niet genoeg.

De rente is – zoals iedereen inmiddels wel weet – onderuitgegaan. De rente is nagenoeg 0% of zelfs negatief. Hierdoor is de waarde van de pensioenverplichtingen nog veel meer gestegen dan het 19,4% rendement. De actuele dekkingsgraad van ons pensioenfonds is dan ook gedaald tot circa 94%. Bij bijna alle Nederlandse pensioenfondsen zijn de dekkingsgraden door de lage rente fors lager.

Politiek aan zet

Het maatschappelijk ongenoegen stijgt met de dag. Want met lage dekkingsgraden dreigen kortingen. Dit zet de politiek zwaar onder druk. Zij zijn immers verantwoordelijk voor de gekozen berekeningssystematiek van ons pensioenstelsel. Het ongeloof over kortingen is hoog. Immers, waarom zijn er kortingen nodig in economische hoogconjunctuur? Waarom zijn er kortingen nodig als er een pensioenakkoord is waarin is beloofd dat de kans op kortingen zouden afnemen? Waarom heeft de politiek gekozen om, net vóór het pensioenakkoord, de regels te verzwaren waardoor kortingen eerder nodig zijn? Is dit een politieke misrekening geweest waardoor het nieuwe pensioenakkoord onuitvoerbaar is?

Er wordt maximale druk uitgeoefend op minister Koolmees om de kortingen af te wenden. Veel mensen denken dat het nieuwe pensioenakkoord op sneuvelen staat indien er geen oplossing wordt gevonden. Overigens zou er bij ons fonds geen korting zijn maar een bijstorting van de onderneming. Dat maakt het maatschappelijke probleem echter niet minder groot.

Lage rente vraagt om een fundamenteel ander pensioensysteem

Er zijn veel reden dat de rente momenteel zo laag is. In de basis is dit een kwestie van vraag en aanbod. Er is wereldwijd zo’n grote vraag om risicoloos te beleggen terwijl het aanbod (relatief) achterblijft. Beleggers nemen daarom genoegen met negatieve rendementen om hun geld veilig te beleggen. In sommige gevallen is het ook niet mogelijk om risico te nemen, bijvoorbeeld in geval van verzekerings- en pensioenkapitalen. Die balans zal niet snel veranderen zodat de lage rente nog wel tijden kan aanhouden.

Met het vooruitzicht van een lange termijn van lage rente is het de vraag of ons tweede pijler pensioensysteem met toegezegde (nominale) rechten nog houdbaar is. De grote vraag voor de politiek en het nieuwe pensioenakkoord is dan ook welke systeem er dan moet komen in de toekomst en hoe de overgang daarnaar er moet uitzien. Dit is een moeilijke politieke beslissing en ook moeilijk voor vakbonden. Hoe lastig ook, de nieuwe realiteit van de lage rente zet extra druk op het vinden van nieuwe oplossingen.

Economische cycli bieden ook mogelijkheden

De politieke botsing tussen de Verenigde Staten en China krijgt steeds meer vat op de wereldeconomie. Steeds meer is duidelijk dat de afname van de groei vooral een politieke oorzaak heeft en niet een andere basis. Onderliggend zijn de vooruitzichten zelfs goed. Hetzelfde geldt eigenlijk voor Europa. Er is weliswaar sprake van enige vergrijzing, anderzijds heeft de politiek verzuimd oplossing aan te dragen om hierop in te spelen en bijvoorbeeld extra te investeren naar de toekomst toe. De mate van onderinvesteringen van Duitsland en Nederland worden steeds meer duidelijk. Politieke hervormingen in Italië en Frankrijk zijn uitgebleven. De afnemende groei zet overheden nu wel meer aan om met toenemende urgentie nieuwe maatregelen te treffen. Hiermee wordt misschien de basis gelegd voor herstel na de huidige fase van lage groei en nieuwe beleggingskansen voor het pensioenfonds. Het pensioenfonds richt zich erop dat het door de cycli heen een robuuste en zo’n optimaal mogelijke beleggingsportefeuille heeft. Vanaf 2009 heeft het fonds een gemiddeld jaarlijks rendement opgeleverd van 8%. Economische cycli geven een lange termijn belegger als het pensioenfonds naast een risico ook vaak kansen.

Ontwikkelingen bij Verantwoordingsorgaan

Het pensioenfonds heeft een Verantwoordingsorgaan die toezicht houdt op beleid en uitvoering van het fonds. Vanuit wetgeving is dit orgaan steeds meer een orgaan van deelnemers. Het fonds anticipeert hierop door vanaf 1 januari 2019 te starten met wisselend voorzitterschap. Mevr. Marjolein Ennema (lid namens werknemers) neemt dan voor een jaar het voorzitterschap van dhr. Peter Kuit (lid namens werkgevers) over. Ook heeft de COR van Essity besloten de leden namens werknemers te versterken met een nieuw lid, dhr. Ruben Vlek (Zeist). Dhr. Vlek heeft een opleiding afgerond en is benoemd per 13 september jongstleden. Het pensioenfonds verwelkomt al deze ontwikkelingen en heet dhr. Vlek van harte welkom.

Het pensioenfonds informeert belanghebbenden periodiek via nieuwsberichten op haar website www.mijnessitypensioen.nl. Voor additionele informatie kijk op de website of neem contact op met

Mathijs van Gool, mathijs.van.gool@essity.com of bel 06-507 43 778.

Deel dit artikel