Onvermoeibare Jetje bereikt 30-jarige leeftijd
René Zonneveld (extern) – Suameer | Het is niet de gewoonte dat we in de Absorber-online aandacht besteden aan verjaardagen. Dat doen we nu wel. Het gaat dan ook om Jetje, de onvermoeibare Friezin die als enige voor ons concern de non-woven producten maakt.
Het is maart 1992 als Jetje in Suameer in gebruik wordt genomen. Dat betekende veel voor de fabriek in Suameer en voor Mölnlycke Tissue, een van de voorlopers van Essity. Suameer was tot die tijd een papierfabriek, met twee papiermachines waarop op dat moment vezelversterkt papier werd gemaakt. De komst van de machine met jet-streams (“Jetje”) betekende een nieuwe stap. Nu konden vezels in het papier worden verknoopt en binnen Mölnlycke kon dat verder nergens. De techniek waarmee deze non-woven-producten werden gemaakt, is door het team van Jetje en het RST, samen met de fabrikant van de machine, in Suameer zelf ontwikkeld. Dat resulteerde in een uniek proces en een al even unieke machine. Overigens werden de vezels die daarvoor nodig zijn, ingekocht. Pas in 2004-2005 kon op Jetje het spinningproces zelf worden gedaan, tegelijk met het in gebruik nemen van de waterzuivering aan de machine.
“I remember there used to be curtains hanging around the U-Tork machine because it was so secret but jetje took that to a whole new level of paranoia!”
(Brian Parkinson, Global brand manager, Tork Global Master Brand Team)
Ingebruikname onder toeziend oog van Ruud Lubbers
De verjaardag van Jetje gaat niet ongemerkt voorbij. Lars Fingall, Material Development Director binnen Global Hygiene, laat weten dat hij een telefoontje ontving van zijn voormalig manager, Berndt Johansson, waarin hij werd herinnerd aan de feestelijke ingebruikname van Jetje: “… waarbij iedereen aanwezig was. Zelfs de minister-president van Nederland!” En dat was, in 1992, Ruud Lubbers.
De twee papiermachines in Suameer zijn eind jaren 90 buiten bedrijf gesteld. Ze waren niet onderscheidend, in tegenstelling tot Jetje die tot op de dag van vandaag een unieke positie inneemt. Binnen Suameer zijn de ‘oudgedienden’ ervan overtuigd dat het Jetje is geweest die de fabriek in die jaren heeft gered en sluiting heeft voorkomen.
“We have a unique technology in Suameer that really is worthwhile celebrating!”
(Hannu Ahoniemi, Material Specialist Nonwoven / Laboratory Manager Nonwoven)
Steeds hogere output
In 30 jaar is Jetje letterlijk steeds verder gegroeid. Op de machine kan veel meer dan in het begin en natuurlijk is de output door de jaren heen flink gestegen. Bareld Meijering kan zich nog herinneren dat men af en toe flink werd uitgedaagd om nieuwe records te vestigen. “We hadden net een record gedraaid van 100 ton output per week. De toenmalige manufactoring director daagde ons daarop uit om 120 ton te halen. Wij dachten toen eerlijk gezegd ‘die man staat buiten de realiteit, dat kan echt niet’. ”
“We hebben toen een groen en een rood bord in de fabriek geplaatst. Als je dacht dat het ging lukken, moest je op het groene bord je handtekening zetten. Had je er geen vertrouwen in, dan tekende je het rode. Maar iedereen nam de uitdaging aan. En het lukte op een haar na: we haalden in datzelfde jaar 119,3 ton. Dat hebben we maar afgrond op 120…. Toen een geweldig resultaat, maar als we dit nu doen, doen we iets niet goed.”
In de 30 jaar van haar bestaan is er zoveel aan de machinelijn toegevoegd en veranderd dat Jetje van nu nog maar in de verte iets wegheeft van de Jetje uit 1992. Zo zijn op het gebied van veiligheid ingrijpende maatregelen getroffen, en er zijn zaken aangepast die zorgen voor een gunstiger energieverbruik bijvoorbeeld. Factory manager Jan-Wiebe Zandberg: “Je ziet dat natuurlijk vaker in fabrieken. Een machine krijgt een naam en wordt vertroeteld door iedereen die ermee werkt. Er worden dingen aan veranderd, verbeterd en vervangen waardoor een machine op leeftijd nog steeds topprestaties kan leveren. Daar is Jetje een goed voorbeeld van.”
“The Jetje development in Suameer and building the non-woven business is something to be proud of and many of you have long and profound memories”
(Frank Strak, Global Brand Director Tabletop, Wiping&Cleaning)
Duurzame toekomst
Jetje mag dan de redding van Suameer zijn geweest, inmiddels heeft de fabriek meer pijlers waarop met kan bouwen. Zo staat er nu een nieuwe PCMC-lijn (converting) en zijn er moderniseringen op het gebied van warmte-terugwinning gerealiseerd. Jan-Wiebe Zandberg: “Als ik naar de toekomst kijk, dan blijft de technologie van Jetje overeind, maar wel in een steeds duurzamere vorm. Zo worden er nu al doeken gemaakt met PLA als basis in plaats van polypropyleen (zie ook dit artikel uit september 2021). We blijven verder de capaciteit vergroten. En dat geldt niet alleen voor Jetje, net zo goed voor converting.”
Nog meer Jetje?
(Met dank aan Arie Venema, die zelf iedere verjaardag van Jetje heeft meegemaakt, voor het opdiepen van de foto’s)
